بررسی نحوه بازتاب تحولات یمن، بحرین و سوریه در صفحات خارجی مطبوعات کشور (تحلیل محتوای روزنامه های شرق، جام جم، آفتاب یزد، جمهوری اسلامی، همشهری، تهران امروز، کیهان، ایران، آرمان و اطلاعات)

در این تحقیق به چگونگی بازتاب اخبار سه کشور بحرین، یمن و سوریه در مطبوعات کشور پرداخته شده است. سوال اصلی تحقیق این است که مطبوعات ایران با دیدگاههای سیاسی مختلف، رویدادهای سه کشور منطقه خاورمیانه را با توجه به ویژگیهای خاص هریک از آنها با چه تفاوتها وتشابهاتی منعکس کرده اند؟ در بخش نظری این تحقیق پس از مروری بر نظریه برجسته سازی، با استفاده از نظریه برساخت گرایی اجتماعی به پدیده ساخت خبر اشاره شده و سپس با استفاده از نظریه سازه انگاری به نقش ارزش، هویت و هنجار در جنبشهای اجتماعی منطقه پرداخته شده و به متغیرهایی که با توجه به آن مورد بررسی قرر گرفته اند، اشاره شده است. در این تحقیق، ده روزنامه در یک دوره شش ماهه از اول بهمن 89 تا آخر تیر 90 با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفته است. نمونه گیری با استفاده از روش تصادفی سیستماتیک انجام شده و پس از انتخاب 27 روز، نمونه ای با حجم 608 خبر به دست آمده است. با توجه به نتایج تحقیق در بررسی متغیرها، میان اخبار سه کشور بحرین، یمن و سوریه در صفحات خارجی مطبوعات تفاوت وجود دارد. حجم اخبار بحرین در مطبوعات بیشتر از سوریه و یمن است. بیشتر اخبار دارای تیتر بوده اند و کمتر در تیتر خبر سوگیری داشته اند. در 25 درصد اخبار منبع خبری ذکر نشده و بیشترین ارجاع به شبکه خبری الجزیره بوده است. در اخبار صفحات خارجی مطبوعات موضوعات اظهار خشم مردم از اقدامات دولت و متحدین آنها، اشاره به تعداد کشته ها و زخمی ها و دخالت دیگر دولتها در کشور مورد نظر برجسته سازی شده اند. در خبرها به دخالت عربستان و آمریکا در حوادث کشورهای بحرین، یمن وسوریه بیشتر اشاره شده است. در 14 درصد اخبار به اختلافات شیعه و سنی اشاره شده که بیشتر مربوط به بحرین بوده است. بیشتر اخبار بی طرفانه بوده و به راه حل دیپلماتیک در حل بحران کشورها اشاره بیشتری شده است. در بررسی عوامل جنبشها، استبداد، تحریکات بیگانه و محدودیت آزادیهای عمومی در اخبار بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند. فقط در دو درصد اخبار به بیداری اسلامی اشاره شده است و حدود 90 درصد اخبار به ماهیت جنبشها از حیث عربی یا اسلامی بودن نپرداخته اند.